زن به مثابه سوژه شناسا (تحلیلی از سینمای اصغر فرهادی)

نویسندگان

فردین علیخواه

دانشگاه گیلان احسان باباتبار

دانشگاه کاشان امین نباتی شغل

دانشگاه پیام نور تهران

چکیده

هدف اصلی این مقاله نوع مواجهه با زن به منزله سوژه شناسا در سه اثر سینمایی اخیر اصغر فرهادی در چهارچوب گفتمان های غالب اجتماعی حاکم بر جامعه ایران است. بدین منظور با بهره گیری از نظریات میشل فوکو در باب سوژه و قدرت و همچنین نظریات گفتمان لاکلا و موف سعی شده است تحلیلی جامعه شناختی از این سه فیلم ارائه شود. فوکو تأکید دارد که گفتمان با روابط قدرت پیوند خورده است و برای بررسی روابط آدمیان در فضای جامعه، باید به مطالعه گفتمان های اجتماعی، فرهنگی، و سیاسی مسلط بر آن پرداخت تا بدین وسیله بتوان به شناخت مناسبات قدرت در میان افراد دست یافت. روش تحلیل گفتمان لاکلا و موف چهارچوبی برای تحلیل متون سینمایی این مقاله بوده است. سه فیلم منتخب برای این پژوهش به زندگی روزمره اقشار گوناگون جامعه ایرانی نگاهی آسیب شناسانه دارند و بخشی از گفتمان های گوناگون حاکم بر جامعه معاصر ایرانی را منعکس می کنند. همچنین از خلال روابطی که میان پرسوناژ های فیلم ها در جریان است سلطه و استیلای مراجع قدرت بر زندگی فردی و اجتماعی زنان طبقات گوناگون جامعه به تصویر کشیده شده است. درنهایت، از این تحلیل نتیجه گیری می شود که در فیلم های فر هادی زنان در مناسبات اجتماعی نقش پررنگی دارند. او زنان را در سیطره و انقیاد گفتمانی حاکم بر جامعه می بیند که تصمیمات و کردار های فردی و اجتماعی شان، چه در عرصه عمومی و چه در عرصه خصوصی، تحت تأثیر این شبکه گفتمانی است. فر هادی جامعه ایرانی را تحت تسلط روابط و گفتمان قدرتِ مردانه به تصویر می کشد و جهان تصمیمات و اعمال زنان را از پیش مردانه و منفعلانه می داند؛ به حدی که فردیت و سوژگی شان در سایه این گفتمان حاکم به چالش کشیده می شود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

زن به مثابة سوژة شناسا (تحلیلی از سینمای اصغر فرهادی)

هدف‌ اصلی این مقاله نوع مواجهة با زن به منزلة سوژة شناسا در سه اثر سینمایی اخیر اصغر فرهادی در چهارچوب گفتمان‌های غالب اجتماعی حاکم بر جامعة ایران است. بدین‌منظور با بهره‌گیری از نظریات میشل فوکو در باب سوژه و قدرت و همچنین نظریات گفتمان لاکلا و موف سعی شده است تحلیلی جامعه‌شناختی از این سه فیلم ارائه شود. فوکو تأکید دارد که گفتمان با روابط قدرت پیوند خورده است و برای بررسی روابط آدمیان در فضای...

متن کامل

تحلیل جامعه شناختی سینمای اصغر فرهادی

پژوهش حاضر تحلیل جامعه شناختی سینمای اصغر فرهادی است. تحلیل چهارشنبه سوری(1384)، درباره ی الی(1387) و جدایی نادر از سیمین(1390) به مثابه ی بخشی از سینمای موج نو دهه ی 1380، به روش تحلیل روایت ساختاری و با استفاده از تحلیل نشانه شناختی سینما، تحلیل تماتیک و تحلیل روایت صورت پذیرفته است. توجه به رویکرد نظری متفکران حوزه ی سینما بالاخص نزد کراکائر و متز توجه به سینما را به مثابه ی یک متن خواندنی د...

15 صفحه اول

تحلیل مفهوم دیگری زنانه در سینمای اصغر فرهادی از منظر آرای امانوئل لویناس

این مقاله فرض‌های بنیادین در بازنمایی نقش زن در سینمای فرهادی را در چهارچوب غیریتِ امر زنانه در آرای امانوئل لویناس واکاوی می کند. آرای لویناس از این حیث مهم است که همواره از سوی برخی از متفکرین متهم شده که دیدگاهی سنتی دربارۀ زنان داشته است. با بازخوانی آثار فرهادی می‌توان نگاه مشابهی را جستجو کرد. با این که اغلب سینمای فرهادی با ایده‌هایی دربارۀ بازنمایی متفاوت از زن ایرانی در ارتباط دانسته شد...

متن کامل

بررسی «امر واقع» در سینمای اصغر فرهادی بر اساس آرای اسلاوی ژیژک

پژوهش کیفی حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با رویکرد روانکاوانه ی اسلاوی ژیژک و با تأکید بر سه فیلم درباره ی الی، جدایی نادر از سیمین و گذشته، به مطالعه ی «امر واقع» در سینمای فرهادی می پردازد. در این مقاله، تبعات توصیف ناپذیر رویایی با مرگ، به عنوان امر واقع در سه فیلم تبیین شده، و کلبی مسلکی سوژه ها، فقدان قهرمان و تداخل فانتزی ها به عنوان عوامل برسازنده ی امر واقع مطالعه و بررسی شده است. نتیجه آ...

متن کامل

تحلیل آثار سینمایی اصغر فرهادی

در این مقاله سعی شده است آثار سینمایی اصغر فرهادی یکی از کارگردانان جوان و به نام در عرصه بین المللی بررسی شود. بررسی و بازنمایی واقعیات جامعه، روزمرگی افرادو تاثیر آن بر رفتارهای زندگی افراد و تعاملات انها با یکدیگر از نکات برجسته ای است که در فیلم های فرهادی به خوبی به تصویر کشیده شده است. یکی از ابعاد مورد بررسی در بازنمایی فیلم های فرهادی است که در این مقاله بر آن پرداخته شده است. در این مق...

نشانه شناسی تصویر زن در سینمای اصغر فرهادی (تحلیل نشانه شناسانه فیلم های سینمایی رقص در غبار، درباره الی و گذشته)

شیوه های نمایش تصویر زنان در آثار یک کارگردان از نسل جدید کارگردان های ایرانی و چگونگی بازنمایی شخصیت های زنانه و مردانه در این فیلم ها، موضوع این پژوهش است. سوال اصلی این تحقیق آن است که آیا تغییر ملموسی در شیوه های قدیمی بازنمایی زنان در مقایسه با مردان در سینما و استفاده از اسطوره های پیشین طبیعی جلوه دهنده نقش های اجتماعی آن‌ها رخ داده است یا نه؟ فرضیه ابتدایی تحقیق این بود که احتمالا در ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهشنامه زنان

جلد ۵، شماره ۱۰، صفحات ۵۹-۸۷

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023